Internationalisering als brandstof voor innovatie

Een internationale werking binnen je organisatie

Vlaanderen heeft een zeer rijke jeugdwerktraditie, maar we blijven ook te vaak vissen in dezelfde vijver.

Joetz vzw

Op de sofa bij JOETZ vzw, erkende landelijke jeugdvereniging en gezondheidspromotor

Welke redenen heb jij al gebruikt om de internationale dromen van jouw jeugdorganisatie in de koelkast te stoppen?

   □ te veel werk
   □ geen geld
   □ te veel risico’s
   □ niet relevant voor onze lokale werking

Ontdek het verhaal van JOETZ vzw en kom te weten hoe hun internationale werking tot stand kwam. Nationaal Verantwoordelijke Waut Hespel haalt vakkundig misverstanden en vooroordelen onderuit. Inspiratie verzekerd!

Joetz vzw paspoort

 

Van experiment naar speerpunt

Een duurzame internationale werking opzetten in je organisatie, dat doe je niet van de ene dag op de andere. Waut knikt: “Onze internationale werking is meer dan 10 jaar geleden ontkiemd. Het is begonnen als pure exploratie: we wilden het internationale aanbod op de jeugdwerkmarkt ontdekken om innovatie in onze eigen werking te stimuleren.” Sindsdien is de internationale werking van JOETZ geëvolueerd en stapsgewijs verankerd, met 2018 als mijlpaal: toen werd beslist om één van de strategische doelstellingen van de organisatie volledig te wijden aan internationalisering.

Of dit een moeilijke stap was, ook om voldoende draagvlak te vinden? Waut: “Nee, want het paste helemaal in onze strategie om ons zowel als gezondheidspromotor te profileren én als jeugdorganisatie die jongeren wil versterken in de zoektocht naar wie ze zijn. Vandaag wordt identiteit niet enkel bepaald door je omgeving onder de kerktoren, of het lokale jeugdhuis. Door internet en de globalisering is de leefwereld van jongeren steeds groter geworden. Ook internationaal jeugdwerk helpt om met andere jongeren en culturen in contact te komen.”

Het is begonnen als pure exploratie: we wilden het internationale aanbod op de jeugdwerkmarkt ontdekken om innovatie in onze eigen werking te stimuleren.
Waut Hespel

Het belang van een doordachte koppeling van de internationale werking aan het DNA van de organisatie loopt als een rode draad doorheen het verhaal van JOETZ: “Je moet altijd goed nadenken: hoe past dat binnen de werking, in wat we als organisatie doen? Je kan het apart benoemen in de beleidsnota, maar probeer het wel te linken aan de andere doelstellingen.”

Lokaal vs. internationaal jeugdwerk: een kloof?

De leefwereld van jongeren stopt niet aan de grenzen van hun dorp of stad. Bovendien evolueert de samenleving in een ijltempo. Meer dan ooit is het een uitdaging voor jeugdwerkers om “mee” te zijn. Internationaal (samen)werken kan helpen die kloof te dichten. Dat hebben ze bij JOETZ heel goed begrepen. Waut: “Vlaanderen heeft een zeer rijke jeugdwerktraditie, maar we blijven ook te vaak vissen in dezelfde vijver. Internationaal jeugdwerk leert je om een bredere bril op te zetten. Je gaat op zoek naar nieuwe methodieken, nieuwe thema’s en naar wat jongeren vandaag boeit en nodig hebben.” Internationalisering als brandstof voor innovatie binnen de organisatie dus.

Vlaanderen heeft een zeer rijke jeugdwerktraditie, maar we blijven ook te vaak vissen in dezelfde vijver.
Waut Hespel

Voor JOETZ is de stap naar een stimulerend personeelsbeleid dan snel gezet, omdat het ruime aanbod aan internationale jeugdwerkvormingen tegemoet komt aan lokale trainingsnoden van medewerkers en vrijwilligers. Waut: “Je kan niet altijd inschatten wat de meerwaarde zal zijn, maar dat is nu eenmaal eigen aan innovatie: je proeft, je probeert en ziet wel waar je landt."

Meer nog, deelname aan internationale vormingen is volgens Waut eigenlijk hét ideale opstapje voor jongerenorganisaties die internationaler willen werken. Waut: “Ik zou aan onervaren organisaties niet aanraden om direct te starten met het indienen van dossiers voor een internationale uitwisseling of samenwerking. Begin klein, door deel te nemen aan het bestaande internationale jeugdwerkaanbod. Ga pas na een paar jaar zelf aan de kar trekken”. Bij JOETZ leerden ze ondertussen dat door een positieve ervaring het draagvlak in de organisatie groeit om méér te investeren in het internationale. En passant groeit ook nog eens het internationale netwerk, waarop je later kan bouwen. En zo gaat de bal vanzelf aan het rollen.

Begin klein, door deel te nemen aan het bestaande internationale jeugdwerkaanbod. Ga pas na een paar jaar zelf aan de kar trekken.
Waut Hespel

Money, money, money

Een volgende logische stap is om met jongeren naar het buitenland te gaan, of buitenlandse jongeren hier te ontvangen. De hamvraag is dan waar de centen te vinden zijn. JOETZ zoekt haar middelen via verschillende kanalen: naast de Europese en Vlaamse subsidies, sponsoren ook de partners. Zo wordt Studenten Zonder Grenzen, een project dat zorgstudenten een aantal weken laat meedraaien in de zorgsector in het Zuiden, deels door het Socialistische Ziekenfonds en de deelnemende scholen bekostigd.

Een goede becijfering van de inkomsten en uitgaven is belangrijk, net als de transparantie van de budgetten naar subsidiërende overheden toe. Waut: “Een voordeel van het apart vermelden van internationalisering in de beleidsnota, is dat je er ook gericht middelen voor kan inzetten.” Zo verdwijnt het risico dat de internationale werking als een “extraatje” gezien wordt. Belangrijk is ook dat “kosten” en “baten” van internationaal werken breed opgevat worden: als je door een internationale werking vrijwilligers voor een langere tijd kan motiveren zich in te zetten en je ook méér vrijwilligers bereikt, geldt dat ook als winst voor de organisatie – al is die boekhoudkundig onzichtbaar.

Wat de Europese financieringskanalen betreft, doet Waut een warme oproep om vooral de ondersteuningskansen die JINT aanbiedt ten volle te benutten, zoals de infosessies en individuele steun voor nieuwe indieners. Ook als het project niet goedgekeurd is, staat de deur bij JINT steeds open: “JINT gaat jouw dossier niet schrijven hé (lacht) maar met de input van hun ervaring en vakkennis kan je jouw kansen wel danig verhogen.”

Waut ziet ook specifieke voordelen voor organisaties die inzetten op inclusie: “Wat ook fijn is aan Europese projecten is dat deelname van kansarme jongeren je geen financiële kopzorgen bezorgt. In de plaats van zelf als jeugdorganisatie een betaalbaar aanbod op poten te proberen zetten, kan je deze jongeren via Erasmus+ projectsubsidies gratis laten deelnemen, of de weg wijzen naar de mogelijkheden van het European Solidarity Corps.”

Grenzen verleggen en bruggen bouwen

Hoe zit het met de impact van internationale projecten? Voor Waut is het project Surf On the Voluntary Waves een schoolvoorbeeld van wat internationalisering teweeg kan brengen. Jaarlijks komen er een tiental Spaanse European Solidarity Corps-vrijwilligers een surfkamp voor jongeren met een beperking mee begeleiden. “Door partners uit verschillende sectoren - jeugdwerk en socio-cultureel volwassenwerk voor mensen met een beperking - samen te brengen en met een internationaal sausje te overgieten, verhoogt de kwaliteit van de surfvakantie. Bovendien breid je ook de vrijwilligerspoule uit met een buitenlandse groep, en geeft de aanwezigheid van Spaanse jongeren een internationale vibe aan een kamp dat gewoon hier in Vlaanderen is. Een onvergetelijke ervaring!” Grensverleggend in veel opzichten dus. Muy impresionante!

Dit verhaal verscheen als artikel in ons 3e SCOOP-magazine


Internationaal op de kaart: Land inZicht

Bij JOETZ is de gedragen en geïntegreerde visie op internationaal jeugdwerk door de jaren heen gegroeid, als gevolg van veel trial and error en de inzet van enkele enthousiaste medewerkers. Maar voor jeugdorganisaties met beperkte internationale ervaring is dit een moeilijke oefening: op welke domeinen in te zetten, en met welk soort acties? En hoe past dit alles dan in het bredere beleid en de visie van de organisatie?

Om die denkoefening te ondersteunen, ontwikkelde JINT samen met De Aanstokerij de Land inZicht toolbox. Deze toolbox helpt je op weg om internationaal op de kaart van jouw organisatie te zetten. Yannick, vormingsmedewerker bij JINT: “De toolbox is zo gemaakt dat je met het materiaal perfect zélf aan de slag kan. De handleiding is helder opgebouwd en loodst je stap voor stap door het denkproces. Maar als je toch graag meer hulp hebt, kan je via JINT gratis beroep doen op een begeleider.” Nadien engageert JINT zich om de organisatie zo goed mogelijk te ondersteunen om de vele ideeën om te zetten naar concrete acties.

Meer weten over Land inZicht? Contacteer vorming [at] jint.be (Yannick van JINT) of neem een kijkje op onze Land inZicht-pagina
 

Lees verder