Studiebezoek 'Jeugdwerk, jeugdzorg en jeugdhulp' #krachtvankruispunten

We keerden terug met een versterkt geloof in de meerwaarde van de samenwerking tussen jeugdwerk en jeugdzorg. Het gaf ons een reflectie op maar zeker ook bevestiging van onze aanpak in het Vlaamse jeugdwerk!

Studiebezoek Jeugdwerk, jeugdzorg en jeugdhulp

Hoe wordt jeugdwerk, jeugdzorg en jeugdhulp op lokaal niveau in Nederland georganiseerd? Hoe werkt het jeugdwerk er samen met andere lokale partners? Recht op vrije tijd voor jongeren in de jeugdhulp, hoe zit dat in Nederland? En welke praktijken kunnen ons inspireren? 

Van 17 tot en met 19 juni 2019 trok een enthousiaste groep van 18 Vlaamse jeugd(welzijns)werkers, jeugdambtenaren en beleidsmakers naar Nederland om antwoorden op deze vragen te vinden! Het was een interessant mix, met onder andere deelnemers van gemeentelijke jeugddiensten, Kazou, Formaat, LEJO, Konekti Jeugdhulp en Elegast vzw.

Context

Dit studiebezoek was een samenwerking tussen De Ambrassade, Bataljong, JINT en het Nederlands Jeugdinstituut (NJI), resp. het Vlaamse en Nederlandse Nationale Agentschap voor Erasmus+ Youth in Action.  De samenwerking kaderde in:

  • Europe Goes Local: Supporting Youth Work at Municipal Level’, een lange termijn Europees strategisch partnerschap binnen Erasmus+ Youth in Action dat bij wil dragen aan kwaliteitsvol lokaal jeugdwerk. JINT coördineert dit partnerschap in Europa. Het NJI is één van de bijna 25 Europese partners.
  • Maak Tijd Vrij: een proefproject over jeugdhulp en jeugdwerk’ dat De Ambrassade trekt. Jongeren komen in aanraking met jeugdhulp en/of verblijven in een voorziening/instelling, net om hen te beschermen. Maar zo worden ze vaak gehinderd in een ‘normaal’ leven. Net deze jongeren kunnen gebaat zijn bij een leuke, passende en uitdagende vrijetijdsbesteding. Meer nog, ze hebben er recht op! Van plezier en ontspanning, over het ontdekken en ontwikkelen van talenten en competenties naar het oefenen van sociale vaardigheden, groeien in vriendschappen of uitbouwen van een sociaal netwerk.

Wat deden we tijdens die drie goedgevulde dagen?

De eerste dag kregen we een introductie in het jeugdwerk van Nederland om daarna de bezoeken aan lokale organisaties in de juiste context te kunnen plaatsen. We kregen o.a. mee dat

  • het jeugdwerk in Nederland veel meer dan in Vlaanderen met professionals werkt;
  • veel minder vrijwillig engagement kent; en
  • dat het sterk vertrekt vanuit preventie en minder vanuit het recht op vrije tijd.

Sinds 2015 is er een verregaande decentralisatie van bevoegdheden (met bijhorende besparingen) op vlak van jeugdwerk en jeugdzorg naar gemeenten. Geen louter succesverhaal, dat werd ons snel duidelijk. Wat wel zijn waarde bewijst, is een sterke integrale en lokale samenwerking tussen jeugdzorg, onderwijs, politie, … in sociale wijkteams.

In de wijk Amsterdam Nieuw-West zagen we een sterk staaltje van deze lokale samenwerking. Ook de kracht van een stevig partnerschap tussen onder meer het lokale Jongeren Informatie Punt (JIP), DOCK Jongerenwerk, Puur Zuid Schuldhulpverlening, het Moedernetwerk, de Ouder-Kind Adviseur en het Jongerenpunt van de Gemeente Amsterdam dat NEET (Not in Education, Employment or Training) jongeren in het vinden van een job ondersteunt was duidelijk.

De dag erna namen we deel aan de ‘Dag van het Jongerenwerk’ in Amsterdam. Het centrale thema was ‘Hoe het jongerenwerk versterken en verbeteren voor de toekomst’. We kregen presentaties over de staat van het professioneel jongerenwerk in Nederland en de eerste resultaten van een onderzoek over de kracht van jongeren(werk) door de Hogeschool van Amsterdam. Ook volgden we diverse workshops met een waaier aan inspirerende lokale jongerenwerkpraktijken.

De laatste dag zakten we af naar Uden, een gemeente van een goeie 35.000 inwoners net onder ’s Hertogenbosch. We kregen er een boeiende kijk op de rol van gemeenten bij het organiseren van de lokale toegang tot jeugdzorg en de bijhorende uitdagingen. Uden werkt bv. samen met 15 andere gemeenten om samen externe gespecialiseerde hulp in te kopen in een netwerk van bijna 100 ‘aanbieders’ (bv. individuele begeleiding, voorzieningen). Zelf investeert de gemeente sterk in preventie via vindplaatsgericht werken en in een bloeiend lokaal jongerencentrum MC Uden, een plek voor en door jongeren. Het MC werkt op basis van een zandlopermodel, waarbij het jongerencentrum aan één kant en een lokaal netwerk van partners (jongerenwerk, politie, onderwijs, …) aan de andere kant elkaar in de trechter vinden en vertrouwensvolle bruggen bouwen om tegemoet te komen aan de noden van jongeren.

Meerwaarde

Zoveel is duidelijk: het waren 3 boeiende dagen met veel antwoorden (maar ook nieuwe vragen) en veel uitwisseling in onze straffe deelnemersgroep. We keerden terug met een versterkt geloof in de meerwaarde van de samenwerking tussen jeugdwerk en jeugdzorg. Het gaf ons een reflectie op maar zeker ook bevestiging van onze aanpak in het Vlaamse jeugdwerk!

Lees verder

  • Interesse om ook aan een studiebezoek deel te nemen? Kijk dan zeker eens naar de vormingen op onze kalender