You have reached your destination: jongeren ontdekken Europa met de trein
4 treinreizen. 4 Europese steden: Berlijn, Budapest, Wenen en Parijs. Scum Studios neemt jongeren mee op ontdekking door Europa via DiscoverEU.
Ze deden een eerste internationale ervaring op via een groepsuitwisseling en besloten vorig jaar hun internationaal aanbod uit te breiden via DiscoverEU, een nieuwe mogelijkheid binnen Erasmus+ Jeugd. Er volgde een oproep naar 18-jarigen en enkele maanden later ontdekten de eerste jongeren het Europese continent per trein. Wij spraken met Mohamed El Kasmi, directeur bij Scum Studios en begeleider bij de reizen.
Het merendeel van de jongeren had nog nooit een lange treinreis gemaakt. Het was mooi om de vriendschappen te zien die uit deze reizen zijn ontstaan.
Scum Studios biedt een audiovisueel platform aan waar jongeren hun talenten kunnen ontwikkelen. Hun activiteiten gaan van culturele uitstappen, kortfilmworkshops tot mediawijze projecten in het medialab. Vanwege de laagdrempeligheid van hun aanbod en hun locatie, bereikt deze Antwerpse organisatie vooral een maatschappelijk kwetsbaar publiek.
Klaar voor vertrek
Scum studios koos ervoor om niet één, maar vier DiscoverEU treinreizen te organiseren. Het doel? Jongeren van 18 jaar oud die vaak niet de mogelijkheid hebben om naar het buitenland te gaan de kans geven om Europese steden te ontdekken en hun horizon te verbreden. De zomer-, herfst- en kerstvakantie werden met veel enthousiasme in de agenda’s gezet, er werden infomomenten georganiseerd en groepjes samengesteld.
Elke reis werd georganiseerd door twee begeleiders samen met de vijf jongeren die mee op de trein zouden stappen. Die participatieve aanpak werkt. Mohamed vertelt hoe de jongeren een kans kregen om hun zelfstandigheid in dit traject te laten groeien: “Het was fijn om de jongeren te begeleiden en hen vrijheid te geven. Ze hebben samen het traject uitgestippeld en opzoekingswerk gedaan over wat zij graag wilden bezoeken en doen tijdens de reis.”
De vier reizen hadden allemaal hetzelfde kader. In het programma werden gezamenlijke activiteiten afgewisseld met momenten waarop jongeren de vrijheid kregen om de stad zelfstandig te verkennen. “Het was verfrissend voor de jongeren om zo een vrijheid te hebben. Ze hingen niet vast aan een tjokvol programma. Ze moesten geen verantwoording afleggen aan de school, het werk of hun familie en konden op eigen houtje op ontdekking gaan. Dat is echt een verademing!”
Vertraging? Dat hoort erbij
Een vaste activiteit was een bezoek aan een jeugdorganisatie in de stad. Zo bezocht de groep in Berlijn een organisatie die werkt rond digitale inclusie en geletterdheid. Het was een interessant bezoek waarbij de jongeren goesting kregen om de praktijkvoorbeelden mee te nemen naar België. Mohamed zag hoe jongeren Europa en de Europese identiteit op een andere manier ontdekten: “Door te reizen naar Europese steden ontdekten de jongeren de levensstijl in die stad. Ze kregen meer voeling met de identiteit van dat land.” .”
Ze moesten geen verantwoording afleggen aan de school, het werk of hun familie en konden op eigen houtje op ontdekking gaan.
Uiteraard zijn er ook uitdagingen verbonden aan zo’n treinreis: “Het merendeel van de jongeren had nog nooit een lange treinreis gemaakt. Bij onverwachte vertragingen en gemiste overstappen, was ik verwonderd over de veerkracht en zelfredzaamheid van onze jongeren!” En die kleine paniekmomentjes brachten de groep alleen maar dichter bij elkaar: “Het was mooi om de vriendschappen te zien die uit deze reizen zijn ontstaan
Tips van Mohamed
Ook voor Mohamed was het een nieuwe ervaring: “Ik had zelf nog niet veel met de trein gereisd, maar het was een waardevolle ervaring voor mezelf, de groep én mijn ecologische voetafdruk.” Zelf ook zo’n ervaring beleven en met jouw jongeren Europa per trein verkennen? Mohamed deelt zijn tips:
• Kies voor routes met een goede verbinding: “een verbinding met minder overstappen en die niet te lang is, is toch wel aangenamer. Samen onderweg zijn is fijn, maar als dat te lang is dan mis je ook tijd op de bestemming zelf.”
• Ken je doelgroep en betrek hen bij het project: “maak de gedragenheid van het project groter door je jongeren inspraak te geven over waar zij naartoe willen en wat zij daar graag willen doen.”
• Reis niet te lang: “wanneer je een lange treinreis plant, splits deze dan op met stops en eventueel een overnachting. Het is intens om aan één stuk door lang te reizen.”
• Creëer een duidelijke visie en doelstellingen: “de DiscoverEU-aanvraag geeft vrijheid in hoe je als organisatie het project wilt opzetten. Probeer daarom al een duidelijke visie en doelstellingen voor ogen te hebben. Dat maakt het makkelijker om te schrijven.”
• Informeer de jongeren en bereid hen goed voor: “schep zeker een kader over de treinreis zodat de jongeren weten wat ze kunnen verwachten. Hoelang zal de reis duren, welke overstappen je zal maken, …”
Tekst: Lien Vanhecke en Laure Lambert
Beeld: Scum Studios